Modern Fizikte Nedenselliğin Çöküşü ve Kelâmî Hakikatin Zaferi
“Bu, kendisinde şüphe olmayan bir kitaptır; muttakiler için rehberdir.”
(Bakara 2 )
Bilim tarihinin uzun yürüşünde "neden?" sorusu, yüzyıllarca maddeye içkin sebeplerle cevaplandırılmaya çalışıldı. Aristo'dan Newton'a kadar uzanan bu anlayışta, evrendeki her olayın zorunlu bir fiziksel sebebi olduğu varsayıldı. Ancak 20. yüzyılda bu tablo tamamen değişti. Kuantum fiziği, kozmoloji ve bilinç felsefesi gibi alanlar, bu determinist yapıyı temelden sarstı. Artık bilimsel camia, klasik anlamda "neden" sorusuna cevap veremiyor.
1. Determinizmin Yükselişi ve Çöküşü
Newtoncu Evren: Makine Modeli
Newton fiziği, evreni kapalı bir sistem gibi tanımlar: başlangıç koşulları ve kuvvetler bilinirse, tüm geleceği hesaplanabilir. Bu, Allah'ı denklem dışı bırakan, bütüncül bir zorunluluk sistemidir.
Kuantum Devrimi: Belirsizliğin Zaferi
Heisenberg belirsizlik ilkesi ve çift yarık deneyi, nedenselliğin istatistiksel olduğunu gösterdi. Parçacıklar, ancak olasılıklarla tarif edilebilir. Gözlem, sonucu etkiler. Yani, "neden oldu?" sorusunun bilimsel bir cevabı yoktur.
2. Kozmolojide Nedensizliğin Duvarı: Big Bang
Big Bang teorisi, evrenin bir başlangıcı olduğunu ortaya koydu. Zaman, mekân ve fizik yasalarının kendisi bile bu başlangıcın öncesinde yoktur. Bu, fiziksel nedenselliğin şart olmadığını, ilk nedenin maddî olamayacağını gösterir.
3. Bilincin ve Hayatın Nedeni Yok mu?
Bilinç: Fiziksel verilerden bilinç (“qualia”) türetilemez.
Hayat: Cansız moleküllerden yaşamın doğduğuna dair bir kanıt yok.
Düzen: Kozmik sabitlerin hassas ayarı tesadüfe bırakılamayacak düzeydedir.
Bu da gösteriyor ki, fiziksel açıklamalar artık yetersizdir.
4. Kelâmî Hakikat: Nedensellik Allah'ın Takdiridir
Gazâlî yüzyıllar önce bu hakikati ifade etti:
"Ateş yakmaz, Allah yakar. Bıçak kesmez, Allah kesmeyi yaratır."
Modern bilimin geldiği noktada, bu söz tam anlamıyla teyit edilmiştir. Nedensellik, Allah'ın kudretiyle sürekli yaratımın görünür perdesidir.
5. Son Söz: Neden Sorusu Artık Kur’an’a Çıkıyor
Kur’an, evrene bakıp düşünenler için mutlak rehberdir. Bilim, sebeplerin ötesinde gerçekliğe ulaşamamaktadır. Kur’an ise gerçek nedeni, Allah’ın iradesi ve hikmeti olarak açıklar.
“Göklerde ve yerde olanların hepsi O’nundur. O, her an bir iştedir.”
(Rahmân 29 )
“Her şeyi Allah yaratandır.”
(Zümâr 62 )
Son söz: Modern bilimin yetersiz kaldığı yerde, Kelâm konuşuyor; Kur’an ise yol gösteriyor.
Yorumlar
Yorum Gönder