Ana içeriğe atla

Beyyineyi Bu Asırda Aktif Etmek: Hakikatin Delil ile Dirilişi

Beyyineyi Bu Asırda Aktif Etmek: Hakikatin Delil ile Dirilişi

Giriş: Kur'an'da defalarca geçen "beyyine" kavramı, yalnızca bir mucizeyi veya bir peygamberi değil, hakikatin apaçık ve kesin delillerle tebellürü anlamına gelir. Beyyine, hak ile batılın arasını ayıran ışık gibidir. Bu asırda, bilgi kirliliği ve anlam karmaşası içinde, beyyineyi aktif hale getirmek zorunda olan bizler için bu kavram, hem bir metodoloji hem de bir şuurdur. Bu yazıda, beyyineyi günümüz dünyasında nasıl diriltebileceğimizi maddeler halinde ele alacağız.


🔵 1. Kur’an’ın Beyyine Oluşunu Canlı Hale Getirmek

Kur’an sadece okunacak bir kitap değildir; o, ışık saçan bir beyyinedir. Ancak bu ışığı göstermek, onu zamanın idrakiyle sunmakla olur.

  • Kur’an’ın ahlak ve hukuk sistemlerinin insanı ve toplumu nasıl dirilttiği ortaya konmalı.

  • Onun getirdiği tevhit, adalet ve merhamet ilkeleri, suni sistemlerin insanlığa verdiği zararlarla mukayese edilmeli.

🟢 Örnek: Fıtratla uyumlu miras, faiz, aile hukuku gibi konular Kur’an perspektifiyle çağın meseleleriyle bağlantılandırılarak sunulmalıdır.


🔵 2. Kevnî (Fizikî) Ayetleri Beyyine Gibi Göstermek

Yaratılış düzenindeki ilahi kudret izleri, akleden her kalp için birer beyyinedir. Ancak bu delillerin Allah ile bağlantısı kurulmazsa, anlamdan kopar.

  • "Astronomi, biyoloji, fizik gibi alanlarda görülen ince dengeölçüuyum ve canlılardaki kusursuz tasarım birer kevnî beyyinedir."

  • Bu deliller ateist bilim dogmalarından arındırılarak, yaratılışın tecellisi olarak sunulmalı.

🟢 Örnek: DNA'nın bilgi yapısını, müsselsel Şifreler olarak görmek yerine "Rahmanın kalemi" olarak anlatmak.


🔵 3. Akla Hitap Eden Felsefî Beyyineler Sunmak

Günümüz insanı "akıl tanrısına" tapan bir zihniyete sahiptir. Bu durumda beyyine, hem akla hem vicdana hitap eden delillerle sunulmalıdır.

  • Hudûs, gaye, nizam delilleri gibi kelamî ıspatlar yeniden dile getirilmeli.

  • Bilginin kaynağı, ahlakın temeli ve bilinçli tasarım delilleri gibi felsefî yöntemlerle sunum yapılmalı.

🟢 Örnek: "Eğer Allah yoksa, adalet neden olsun?" gibi sorularla zihinsel şok oluşturmak.


🔵 4. Mü’minin Şahsiyeti Beyyine Olmalı

Bugün insana en fazla tesir eden delil, gözüyle gördüğü insanlardır. Ahlakı, istikameti, sadakati ve vakur duruşuyla bir mü’min, yaşayan bir beyyine gibidir.

  • Sözle anlatılamayan hakikatler, hal ile izhar edilir.

  • Zamanın sahabesi olmak, beyyine olmak demektir.

🟢 Örnek: Helalinden kazanan, merhametli ama izzetli bir ticaret ehli; mü’min bir doktor veya öğretmen.


🔵 5. Zamanın Firavunlarına Karşı Musa Gibi Duranlar Beyyine Olur

Bütün beyyineler tarihte zulme karşı hakkın sancağını taşıyanlarla birlikte zuhur etmiştir.

  • Seküler tanrıların, materyalist mabedlerin şırıltılarına rağmen Allahın adaletini haykıranlar, bu çağın Musa’larıdır.

  • Her ideolojik tuğyana karşı Kur’anın rahmet mesajını taşıyanlar, zamanın beyyinesidir.


🔵 6. Davetin Usulünü Basîret Üzere Kurmak

"De ki: İşte benim yolum budur. Allah’a çağırırım; ben ve bana uyanlar basîret üzereyiz." (Yûsuf, 108)

  • Basıret, sadece bilgi değil; hakikati yerli yerine koyma ferasetidir.

  • Her muhatabın dili, zihin dünyası ve ruh yapısı dikkate alınarak davet edilmelidir.

🟢 Örnek: Materyalist bir gence bilim diliyle, vicdanı yaralı birine merhamet diliyle hitap etmek.


🔵 7. Zikri, Tesiri Güçlendirmek İçin Kullanmak

Zikir, kalbin cilasıdır. Kalp cilalanmışsa, hakikat kendine daha kolay yol bulur. Beyyineyi aktif eden iç boyuttur.

  • Kalbi katılaşmış biri en parlak delili bile fark edemez.

  • Zikir, duâ ve tefekkür ile beslenen bir kalp, gelen her beyyineyi kabul edebilecek ışığa sahip olur.


🔺 Sonuç: Beyyineyi Diriltmenin İrfanı

Bugün beyyineyi aktif etmek, sadece bilgi vermek değil; diriltici bir şuur kazandırmaktır. Kur’an’ın mesajını zamanın diliyle, vicdanın nabzıyla, aklın talebiyle sunan her hareket bir beyyine harekettir.

“Zamanın beyyinesini arayan, kendisi beyyine olmaya talip olmalıdır.”

Beyyine, bir delilden öte, bir diriliş çağrısıdır.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Bakara Suresi 255(Ayet-el Kürsi), 256,257,258. Ayetlerin Elmalılı Hamdi Yazır Tefsiri

Bakara, 2/255. Ayet  اَللّٰهُ لَٓا اِلٰهَ اِلَّا هُوَۚ اَلْحَيُّ الْقَيُّومُۚ لَا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌۜ لَهُ مَا فِي السَّمٰوَاتِ وَمَا فِي الْاَرْضِۜ مَنْ ذَا الَّذ۪ي يَشْفَعُ عِنْدَهُٓ اِلَّا بِاِذْنِه۪ۜ يَعْلَمُ مَا بَيْنَ اَيْد۪يهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْۚ وَلَا يُح۪يطُونَ بِشَيْءٍ مِنْ عِلْمِه۪ٓ اِلَّا بِمَا شَٓاءَۚ وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضَۚ وَلَا يَؤُ۫دُهُ حِفْظُهُمَاۚ وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظ۪يمُ   Allah, O'ndan başka tanrı yoktur; O, hayydir, kayyûmdur. Kendisine ne uyku gelir ne de uyuklama. Göklerde ve yerdekilerin hepsi O'nundur. İzni olmadan O'nun katında kim şefaat edebilir? O, kullarının yaptıklarını ve yapacaklarını bilir. (O'na hiçbir şey gizli kalmaz.) O'nun bildirdiklerinin dışında insanlar O'nun ilminden hiçbir şeyi tam olarak bilemezler. O'nun kürsüsü gökleri ve yeri içine alır, onları koruyup gözetmek kendisine zor gelmez. O, yücedir, büyüktür.  Kur'...

Bakara Suresi 1-5 ayetlerinin Meali ve Elmalılı Hamdi Yazır Tefsiri: 1-Elif. Lâm. Mîm. 2-O kitap (Kur'an); onda asla şüphe yoktur. O, müttakîler (sakınanlar ve arınmak isteyenler) için bir yol göstericidir. 3-Onlar gayba inanırlar, namaz kılarlar, kendilerine verdiğimiz mallardan Allah yolunda harcarlar. 4-Yine onlar, sana indirilene ve senden önce indirilene iman ederler; ahiret gününe de kesinkes inanırlar. 5-İşte onlar, Rablerinden gelen bir hidayet üzeredirler ve kurtuluşa erenler de ancak onlardır.

Bakara, 2/1. Ayet  الٓمٓ ۚ  Elif. Lâm. Mîm.  Bakara, 2/2. Ayet  ذٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَۚۛ ف۪يهِۚۛ هُدًى لِلْمُتَّق۪ينَۙ  O kitap (Kur'an); onda asla şüphe yoktur. O, müttakîler (sakınanlar ve arınmak isteyenler) için bir yol göstericidir.  Bakara, 2/3. Ayet  اَلَّذ۪ينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُق۪يمُونَ الصَّلٰوةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَۙ  Onlar gayba inanırlar, namaz kılarlar, kendilerine verdiğimiz mallardan Allah yolunda harcarlar.  Bakara, 2/4. Ayet  وَالَّذ۪ينَ يُؤْمِنُونَ بِمَٓا اُنْزِلَ اِلَيْكَ وَمَٓا اُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَۚ وَبِالْاٰخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَۜ  Yine onlar, sana indirilene ve senden önce indirilene iman ederler; ahiret gününe de kesinkes inanırlar.  Bakara, 2/5. Ayet  اُو۬لٰٓئِكَ عَلٰى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ  İşte onlar, Rablerinden gelen bir hidayet üzeredirler ve kurtuluşa erenler de ancak onlardır.  Kur'an-ı Kerim  T.C. Diyanet İşleri Başkanlığı Bakara Suresi 1-5 ayetlerinin Elmalılı Hamdi Yazır Tefsiri: ...

Bakara Suresi 21-25. Ayetler Elmalı Hamdi Yazır Meali ve Tefsiri:

Bakara Suresi 21-25. Ayetler Elmalı Hamdi Yazır Meali ve Tefsiri: Meâl-i Şerifi 21- Ey insanlar! Sizi ve sizden öncekileri yaratan Rabb'inize kulluk edin ki (Allah'ın) azabından korunasınız. 22- O (Rabb) ki yeri sizin için bir döşek, göğü de bir bina yaptı. Gökten su indirdi, onunla size rızık olarak çeşitli ürünler çıkardı. Öyleyse siz de, bile bile, Allah'a eşler koşmayın. 23- Eğer kulumuz (Muhammed)a indirdiğimiz (Kur'ân)den şüphe içinde iseniz, haydi onun gibi bir sûre getirin, Allah'tan başka güvendiklerinizin hepsini çağırın; eğer doğru iseniz. 24- Yok yapamadıysanız, ki hiçbir zaman yapamayacaksınız, o halde yakıtı insanlar ve taşlar olan, inkârcılar için hazırlanmış ateşten sakının. 25- İnanıp yararlı işler yapanlara, altlarından ırmaklar akan cennetlerin kendilerine ait olduğunu müjdele! Onlardaki herhangi bir meyveden rızıklandırıldıklarında: "Bu daha önce de rızıklandığımız şeydir" derler ve o rızık birbirinin benzeri olma...

Rad Suresi 2-5. Ayetlerin Meali ve Elmalılı Tefsiri : 2. Görmekte olduğunuz gökleri direksiz olarak yükselten, sonra Arş'a istivâ eden, güneşi ve ayı emrine boyun eğdiren Allah'tır. (Bunların) her biri muayyen bir vakte kadar akıp gitmektedir. O, Rabbinize kavuşacağınıza kesin olarak inanmanız için her işi düzenleyip âyetleri açıklamaktadır. 3. Yeri döşeyen, onda oturaklı dağlar ve ırmaklar yaratan ve orada bütün meyvelerden çifter çifter yaratan O'dur. Geceyi de gündüzün üzerine O örtüyor. Şüphesiz bütün bunlarda düşünen bir toplum için ibretler vardır. 4. Yeryüzünde birbirine komşu kıtalar, üzüm bağları, ekinler, bir kökten ve çeşitli köklerden dallanmış hurma ağaçları vardır. Bunların hepsi bir su ile sulanır. (Böyle iken) yemişlerinde onların bir kısmını bir kısmına üstün kılarız. İşte bunlarda akıllarını kullanan bir toplum için ibretler vardır. 5. (Resûlüm! Kâfirlerin seni yalanla

Rad Suresi 2-5 Ayetler Elmalılı Tefsiri: اَللّٰهُ الَّذ۪ى Allah O'dur ki, رَفَعَ السَّمٰوَاتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ gökleri direksiz, dayaksız yüceltti. Ne yapmak ve yükseltmek için iskeleye, ne de manivelaya, ne de dayamak için direk dikmeye muhtaç olmadan sırf kudretiyle yaptı, yükseltti, kaldırdı ve orada tuttu, düşmesini önledi. تَرَوْنَهَا Onları görüyorsunuz. Yani üzerinizde olan gökleri görüp duruyorsunuz: O büyük gök cisimleri öylece direksiz olarak duruyorlar, orada dönüp durduklarını da siz görüyorsunuz. İşte Allah, onlara böyle direksiz ve dayaksız olarak kendi yörüngelerinde ve o kadar yükseklerde hareket kabiliyeti verip, size de gösteren kadiri mutlaktır. Bu manada تَرَوْنَهَا daki zamir "direksiz göklere" racidir. Ve cümle bir yan cümleciktir. Bazı tefsir alimleri bunun عَمَد "amed"e (Amed, amudun veya imadın çoğuludur ve direkler anlamına gelir.) raci ve onun sıfatı olması ihtimalini de dikkate almışlardır ki, o ...

Şüphe yok ki göklerin ve yerin yaradılışında ve gece ile gündüzün ihtilâfında elbette tam akıl sahipleri için açıkça deliller vardır. ﴾Ali İmran 190﴿

إِنَّ فِى خَلْقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَٱخْتِلَٰفِ ٱلَّيْلِ وَٱلنَّهَارِ وَٱلْفُلْكِ ٱلَّتِى تَجْرِى فِى ٱلْبَحْرِ بِمَا يَنفَعُ ٱلنَّاسَ وَمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مِن مَّآءٍ فَأَحْيَا بِهِ ٱلْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِن كُلِّ دَآبَّةٍ وَتَصْرِيفِ ٱلرِّيَٰحِ وَٱلسَّحَابِ ٱلْمُسَخَّرِ بَيْنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلْأَرْضِ لَءَايَٰتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ Şüphesiz, göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbiri ardınca gelişinde, insanlara yarar sağlayacak şeylerle denizde seyreden gemilerde, Allah'ın gökyüzünden indirip kendisiyle ölmüş toprağı dirilttiği yağmurda, yeryüzünde her çeşit canlıyı yaymasında, rüzgarları ve gökle yer arasındaki emre amade bulutları evirip çevirmesinde elbette düşünen bir topluluk için deliller vardır.   ﴾Bakara 164﴿   إِنَّ فِى خَلْقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَٱخْتِلَٰفِ ٱلَّيْلِ وَٱلنَّهَارِ لَءَايَٰتٍ لِّأُو۟لِى ٱلْأَلْبَٰبِ Şüphe yok ki göklerin ve yerin yaradılışında ve gece ile gündüzün ihtilâfında e...