Zerreden Küreye – IV: Hareketin Sırrı
Uzay ve Kütle Arasında Gizlenen İrade
Giriş: Hareket Nereden Geliyor?
Fizik bize şöyle der:
Kütle uzayı büker.
Uzay, kütlenin nasıl hareket edeceğini belirler.
Ama burada dikkat çekici bir soru doğar:
Eğer uzay kütlenin hareketini belirliyorsa,
kütle nasıl olur da o uzayda serbestçe hareket eder?
Bu soru, sadece fizik değil, aynı zamanda ontoloji (varlık felsefesi) ve kelam açısından da çok temel bir sorudur.
1. Uzay Nedir, Kütle Nedir?
Uzay, genel görelilikte dört boyutlu bir geometridir.
Kütle, bu geometrinin içine yerleştirilmiş enerji taşıyıcısıdır.
Einstein'a göre:
“Madde uzayı şekillendirir, uzay da maddenin nasıl hareket edeceğini belirler.”
Ama bu, neden-sonuç zinciri değil, bir karşılıklı ilişki tanımıdır.
Yani uzay maddenin yolunu çizer, ama maddenin hareket sebebi açıklanmaz.
2. Kütle Nasıl Hareket Ediyor?
Kütle, uzayın içine yerleştirilmiş gibi düşünülür.
Ama:
Uzay, onu “nereye gideceğini” belirliyorsa;
Kütle, kendi kendine nasıl karar verip yönelebilir?
Buradaki çelişki şudur:
Uzay şuursuzdur,
Kütle iradesizdir.
İkisi de hareket başlatamaz.
Ama biz evrende sürekli hareket görüyoruz.
Yani:
Elektronlar dönüyor,
Gezegenler yörüngede akıyor,
Işık eğiliyor.
Peki hareketi başlatan kim?
3. Modern Fizik Bu Soruyu Cevaplayamaz
Fizik, sadece şunu söyler:
“Uzayın eğriliği nedeniyle madde şöyle davranır.”
“Metrik tensör böyleyse geodezik budur.”
Ama neden öyle?
Niçin bir yönden serbest ama diğerinden sınırlı?
Hareket “nasıl başladı”?
Fizik buna cevap veremez.
Çünkü:
Fizik, olanı tasvir eder.
Ama neden öyle olduğunu açıklayamaz.
4. Kelâmî Bakış: Hareketin Sahibi Allah’tır
İmam Mâturîdî ve Eş’arî çizgisi, burada meseleyi derinleştirir:
Cisimler kendi başlarına hareket edemez.
Her hareket, Allah’ın iradesi ve kudretiyle oluşur.
Yani:
Kütle, hareket etmez.
Uzay, hareket ettirmez.
Hareketin faili Allah’tır.
Bu bir kere değil, her an yeniden yaratılan bir fiildir.
Kur’an şöyle bildirir:
“Her an bir iş üzerindedir.” (Rahman 29)
Ve:
“Sizi ve yaptığınız şeyleri Allah yaratmıştır.” (Saffat 96)
5. Hareket, İradeyi Gösterir
Her hareket:
Bir tercihi,
Bir yönlendirmeyi,
Bir hikmeti gösterir.
Fizik buna "sebepsiz" diyemez.
Eğer derse, aklı inkâr eder.
O hâlde:
Evrenin her zerresindeki hareket,
Bir iradeyi, bir ölçüyü, bir emri gösterir.
Bu, Allah’ın “El-Müdebbir” (her şeyi idare eden), “El-Kayyûm” (her şeyi ayakta tutan) isimlerinin tecellisidir.
6. Sonuç: Uzay ve Kütle Sahne ve Dekor, Asıl Yöneten Başkasıdır
Uzay bir sahnedir,
Kütle bir oyuncudur,
Ama senaryoyu yazan, oyunu yöneten Allah’tır.
Fizik bu oyunun matematiksel çerçevesini çizebilir.
Ama iradesini, muradını, hedefini açıklayamaz.
“Göklerin ve yerin mülkü Allah’a aittir.
Ve Allah, her şeye kadirdir.” (Âl-i İmrân 189)
Yorumlar
Yorum Gönder